22 Ocak 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7351 sayılı Kanun ile üretimden elde edilen gelirlere uygulanmak üzere 1 puanlık kurumlar vergisi indirimi sağlayan düzenleme yapılmıştır. Yapılan yeni düzenlemeye göre;
i. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32 nci maddesine göre kurumlar vergisi oranı %20’dir
ii. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 13 üncü maddesine göre kurumlar vergisi oranı 2022 yılı için %23 olarak uygulanacaktır. Yeni bir değişiklik olmazsa 2023 yılında tekrar kanuni seviyesi olan %20 olacaktır
iii. 7351 sayılı Kanun ile, sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanmasına, diğer bir ifadeyle 2022 yılı için %22 olarak uygulanmasına imkan tanınmıştır
iv. Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden şirketler, ürettikleri ürünleri ihraç ettikleri takdirde, bir önceki Sirkülerimizde açıklanan ihracatçıya sağlanan 1 puanlık indirimden ayrıca yararlanamayacaklardır
v. Bahsi geçen 1 puanlık indirim gelir vergisi mükellefi üreticiler için geçerli değildir. Üretim yaptıkları dikkate alındığında, şahıs işletmelerine indirim hakkı tanınmamış olması eksiklik olarak görünmektedir.
vi. Söz konusu indirimden yararlanabilmek için kapasite raporuna sahip olmak şart değildir. Kapasite raporuna sahip olduğu halde Sanayi Sicil Belgesine sahip olmayan şirketlerin bu vergi indiriminden yararlanması mümkün değildir. Zirai işletmelerin de üretim yaptıkları dikkate alındığında, kendilerine indirim hakkı tanınmamış olması eksiklik olarak görünmektedir.
vii. Bahsi geçen 1 puanlık kurumlar vergisi indiriminden yararlanabilmek için Sanayi Sicil Belgesine sahip olmak, üretim yapmak ve üretimden kazanç elde etmiş olmak gerekir. Pratikte sanayi sicil belgesi yıl içinde herhangi bir gün alınabilmekte veya süresi dolan belge bir süre geçtikten 2 yenilenebilmektedir. Kazancın üretimden elde edilmesi kaydıyla ilgili yıl sonu itibariyle sanayi sicil belgesine sahip olmak, indirimli vergi oranından yararlanmak için yeterli kabul edilebileceğini düşünüyoruz.
viii. %22 vergi uygulaması, üretim yapan firmaların yıllık kazançlarının tamamını kapsamaz. Üretimden elde edilen kazanç yanında, alım satımdan, hizmetten kazancı veya faiz, kira gibi pasif karakterli gelirleri de bulunan şirketlerin üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarını diğer gelir kalemlerinden ayrı muhasebeleştirerek takip etmeleri gerekir ki indirimli vergilenecek üretim kazançlarını tespit edebilsinler. Ayrı takip edecekleri üretim hasılatlarına ilişkin maliyetleri de ayrı takip etmeleri, genel giderleri ise üretim gelirleri ve diğer gelirler arasında paylaştırarak indirimli ve normal orana tabi kazanç unsurlarını doğru olarak tespit etmeleri gerekecektir
ix. (iv)’deki işlemleri yaparak indirimli orana tabi matrah ve genel orana tabi matrah ayırımı yapabilmek için geçmiş yıl zararı, vergi istisnaları, vergi indirimlerinin tamamının yapılmış ve sonuçta vergiye tabi tutulacak matrah kalmış olmalıdır. Matrah oluşmaması halinde üretim kazançlarından dolayı indirimli vergi hesaplanması gerek bulunmadığı, bir yıla ait indirim hakkının izleyen yıllarda kullanılmasının mümkün olamayacağını değerlendiriyoruz
x. Uygulamada karşılaşılacak bir diğer nokta da, diğer vergi indirimleri ile üretim geliri vergi indiriminin aynı bünyede aynı gelir kaleminde birleşmesi halidir. Örneğin, KOBİ’lerin birleşmesi ile ortaya çıkan %25 lik vergi indirimi, en az %20 oranında halka açılan şirketlere tanınan 2 puanlık vergi indirimi, yatırıma verilen Devlet katkısı nedeniyle %90 a kadar tanınan vergi indirim hakları bulunan bir şirketin kazançlarını üretimden elde etmesi halinde uygulamada karışıklıklar ortaya çıkma ihtimali mevcuttur. Kazanç istisnasından ziyade vergi oranı indirimi desteklerinin tanındığı bu gibi hallerde önce diğer indirimlerin uygulanması, kalan oran üzerinden de üretim geliri için 1 puanlık üretim geliri indirimi uygulanabileceğini değerlendirmekteyiz. Bununla birlikte, Maliye İdaresinin bu konularda yayımlayacağı tebliği izlemekte yarar bulunmaktadır.
xi. Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32 nci maddesine göre %20 kurumlar vergisi oranı değiştirilmez ve 2023 yılından itibaren uygulamaya konulursa (iv)’de belirtildiği şekilde hesaplanacak üretimden elde ettikleri gelirlerine %19 oranında kurumlar vergisi uygulanacaktır.